Sztutowo

✐kontakt z autorem[adres pocztowy poniżej]

polska.fotografia@wp.pl

wszstkie zdjęcia z podpisem autora objęte są warunkiem   :
  Wolno kopiować, rozprowadzać lecz w celu prywatnego wykorzystania zdjęć, proszę skontaktować się z autorem.Wszelkie kopiowanie i używanie zdjęć w celach komercyjnych wyłącznie za zgodą autora zdjęć.

zdj.01_fotomontaż:henkosz

 ...Muzeum „KL Stutthof ”

...w okresie od 2 września 1939r. do 9 maja 1945r. w miejscowości Stutthof istniał niemiecki obóz koncentracyjny.Osadzono w nim około  110 tyś. więźniów z 25 krajów,najwięcej Polaków,Żydów i Rosjan,spośród których 65 tysięcy poniosło śmierć.
Dziś w miejscu byłego obozu, funkcjonuje Muzeum upamiętniające jego ofiary.Znajdują się w nim obiekty poobozowe oraz ekspozycje muzealne bogato ilustrowane zdjęciami i dokumentami.
Pod obóz wybrano teren położony daleko od większych skupisk ludzkich, między wsiami: Stegna i Sztutowo. Usytuowany był u nasady Mierzei Wiślanej, na zachód od wsi Sztutowo (Stutthof), przy szosie Gdańsk – Sztutowo. Brukowa szosa łączyła Stutthof z Nowym Dworem Gdańskim (Tiegenhof), a także z Gdańskiem poprzez przeprawę promową w Świbnie. Do wsi dochodziła również kolej wąskotorowa (obecnie ŻKD), która w Nowym Dworze Gdańskim łączyła się z koleją normalnotorową. Ponadto w Stutthofie znajdowała się przystań umożliwiająca kontakt z Gdańskiem i Elblągiem poprzez Zalew Wiślany i kanały.Teren otoczony był ze wszystkich stron zbiornikami wodnymi: od zachodu Wisłą, od południa i wschodu: Zalewem Wiślanym wraz z siecią kanałów, od północy: Bałtykiem. Obszar obozu zewsząd otoczony był bagnami i torfowiskami, porośnięty gęstym sosnowym lasem, który skutecznie maskował właściwy charakter obozu...>>>     

zdj.03_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...po prawej stronie zdjęcia widoczne tory kolejki wąskotorowej. Przystanek znajduje się w pobliżu Muzeum Stutthof. Ostatnia stacja kolei normalnotorowej znajdowała się w Nowym Dworze Gdańskim (niem.Tigenhof).Tam też odbywał się przeładunek tysięcy ludzi z dużych wagonów towarowych do małych wagoników kolei wąskotorowej.Ta właśnie kolej wąskotorowa była głównym środkiem transportu więźniów do obozu koncentracyjnego Stutthof.
Po lewej stronie za metalowym płotem widoczna Kommandantenvilla/Willa Komendanta (zdj.5).

zdj.04_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”-Kommandantenvilla/Willa Komendanta.

...Budynek został zbudowany przez więźniów obozu Stutthof w 1941r. w miejscu dawnej leśniczówki. Mieszkało w nim razem z rodzinami dwóch kolejnych komendantów:Max Pauli(do 1942r.) i Paul Werner Hoppe (od1942 d0 1945r.).Sprzątaniem willi, pracami porządkowymi, uprawą przyległego ogrodu zajmowała się grupa więźniów obozu Stutthof.
Willa stoi na wzgórzu na terenie obozu. Kobiety-więźniarki tam zatrudnione, opowiadały,że Hoppe w domu z rodziną zachowuje się zupełnie normalnie nie tylko wobec swoich bliskich , lecz także więźniarek. Był wcieleniem niemieckiego mieszczucha, jego żona reprezentowała typ domatorki. Nie wiedziała albo udawała(to bardziej prawdopodobne),że nie ma najmniejszego pojęcia co się dzieje w obozie i jakiego potwornego system był egzekutorem małżonek.
Dzisiaj willa wraz z ogrodem jest budynkiem prywatnym i nie należy do kompleksu Muzeum Stutthof w Sztutowie...>>>

zdj.05_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...OBÓZ STUTTHOF, niemiecki nazistowski obóz działający od 2 IX 1939, założony z inicjatywy gauleitera NSDAP i namiestnika►Wolnego  Miasta Gdańska(WMG) ► Alberta Forastera. Wyznaczeniem terenu pod budowę obozu i jego organizacją zajął się w sierpniu 1939 roku Sturmbannführer SS Max Pauly wraz z grupą członków oddziału SS ►Wachsturmbann Eimann.
Pierwszy transport, liczący około 150 więźniów – działaczy Polonii gdańskiej, mieszkańców WMG, aresztowanych 1 IX 1939 na podstawie wcześniej przygotowanych przez policję list proskrypcyjnych, dostarczono do 2 września. Obóz przyjął wówczas nazwę Zivilgefangenenlager Stutthof, przejściowego obozu dla jeńców cywilnych Stutthof. Postawiono namioty wojskowe, wiatę kuchenną, przygotowano dół kloaczny i koryto z 8 kranami na dworze. Osadzeni zostali zmuszeni do budowy obozu, kierowani do komand pracowali przy wyrębie drzew w lesie, karczowaniu korzeni, niwelacji terenu, brali udział w transportowaniu materiałów budowlanych i budowania pierwszych baraków i budynków. Do 31 III 1940 obóz podlegał Komendanturze Obozów Jenieckich Gdańska, kierowanej przez Sturmbannführera SS Maxa Pauly’ego.

Na zdjęciu brama wejściowa do Muzeum „Konzentrationslager Stutthof” (Zivilgefangenenlager Stutthof, Sonderlager Stutthof, Arbeitserziehungslager Stutthof) . Po prawej stronie budynek Biura Obsługi Zwiedzających,wcześniej Wartownia SS(zdj.7). W tym budynku możemy zamówić przewodnika, nabyć wiele interesujących publikacji historycznych oraz uzyskać wszelkie informacje dotyczące  Zwiedzania muzeum...>>>

zdj.06_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „”

...budynek powstał w latach 1940-1941. Wartownia SS usytuowana była przy głównym wejściu do obozu. Na tym posterunku kontrolowano każde wejście na teren obozu i wyjście poza bramę główną. W latach 1939-1945 przez załogę wartowniczą SS obozu Stutthof przeszło ponad 2200 SS-manów. W połowie 1944 roku jednorazowo w KL Stutthof  służbę pełniło około 1100 członków Waffen SS.Załoga wartownicza miała za zadanie strzec więźniów w obozie, w czasie pracy, w drodze do miejsca pracy i z powrotem. Eskortowała transporty więźniów odchodzące do innych obozów oraz podobozów. Członkowie załogi wartowniczej pełnili służbę na wieżach strażniczych, przy bramach, wokół ogrodzenia oraz w sieci posterunków zewnętrznych (Postenkette). Od 1942 mieli do pomocy psy. Uzbrojenie ich stanowiły pistolety maszynowe lub karabiny. Podoficerowie i oficerowie posiadali krótką broń.

 Oddział wartowniczy nosił nazwę SS-Totenkopfsturmbann KL Stutthof i do końca czerwca 1944 dzielił się na 3 kompanie, których dowódcy podlegali bezpośrednio komendantowi obozu. Każda kompania liczyła po 145-150 SS-manów różnych stopni i dzieliła się na 3 plutony (Zug), a te na 3 drużyny (Gruppe)..>>>

zdj.07_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.08_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...niedaleko wartowni stajemy przed tablicą informacyjną, która ukazuje rozmieszczeniegłównych obiektów obozowychwedług stanu na koniec1944roku.obóz zajmował wtedy powierzchnię 120 hektarów. Muzeum zajmuje dzisiaj obszar 20 ha...>>>

zdj.09_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.10_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.11_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „”

...budynek Komendantury,który powstał na przełomie 1940-1941w miejscu dawnego Domu Wypoczynkowego i Domu Starców Alters-und Erholungsheim,które rozbudowano jeszcze w latach 20-tych i 30-tych XX wieku. Przebudowę budynku wykonywała 200 osobowa grupa więźniów: murarzy,cieśli, stolarzy (tzw. Baukommando). W budynku komendantury usytuowano część biur min. kancelarię komendanta obozu. Kancelaria była na piętrze ,podobnie kasyno i kantyna dla oficerów SS(pokazana na filmie „henkosza podróże małe i Duże” link do filmu poniżej. Film warto zobaczyć, chociażby dlatego,że pokazałem w nim trochę fabuły ,która mogła się w tym miejscu wydarzyć)...>>>

              https://www.youtube.com/watch?v=UOO00Xx7w94

zdj.12_autor zdjęcia i opisu jak również filmu dołączonego do zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...na parterze budynku komendantury znajdowała się kuchnia dla sztabu SS, a w jej sąsiedztwie kasyno i kantyna dla szeregowych SS-manów. Pozostałe pomieszczenia to min.pokoje mieszkalne dla członków sztabu SS i magazyny żywnościowe. Biura,pokoje,kasyna sprzątało 10 kobiet więźniarek. Personel kuchenny to także więźniowie.Obecnie w tym budynku mieszczą się biura administracji Muzeum,Archiwum,biblioteka i sala kinowa , w której w sposób ciągłoy odbywają się projekcje filmów dokumentalnych dla zwiedzających...>>>

zdj.13_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „”

...w latach 1940-1941 wzniesiono drewnianą konstrukcję głównej bramy prowadzącej do tzw.Starego Obozu. Więźniowie nazywali ją „Bramą Śmierci”(zdjęcie "bramy śmierci" z filmu „henkosza podróże małe i Duże”) .Stojąc przed nią kolumna nowo przybyłych więźniów oczekiwała na przyjęcie do obozu. Po rejestracji w baraku administracyjnym,dalszy etap ceremonij powitalnej następował po przekroczeniu tej bramy. Tam przemawiał jeden z oficerów SS,uzmysławiał więźniom do jakiego miejsca trafili i co ich tutaj czeka,odbierano im rzeczy osobiste,przeprowadzano bardzo upokarzające badania lekarskie i kąpiel połączoną z dezynfekcją. Bramę tą przekroczyło około 110 tysięcy osób z tego 65 tysięcy ofiar obozu nigdy nie wyszło na wolność... [W czasie przemowy SS-mana (od połowy 1943r) bardzo często więźniowie mogli usłyszeć ,że z tego miejsca nie można uciec a jedynie wyjść tylko w jeden sposób i pokazywali palcem na budynki położone w głębi ,były to budynki -komory gazowej i krematorium.
Po lewej stronie głównej bramy obozowej, w zbudowanym w 1940 roku baraku, przez część okresu istnienia obozu w budynku  istniała tzw.kantyna dla więźniów . W kantynie obozowej nieliczni więźniowie mogli kupić m.in. znaczki ,papier do pisania listów, pastę do zębów,niektóre artykuły żywnościowe.Na konto obozowe wpisywano pieniądze odebrane nowoprzybyłym więźniom oraz przekazy pieniężne od rodzin. Pieniądze wypłacano w postaci papierowych kartoników(Lagermarke) lub bonów towarowych (Prämienschaine), które więźniowie otrzymywali jako premie za dobrze wykonaną pracę...>>>

zdj.14_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.15_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.16_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „ ”  -Bunkry/Administracja

...w 1940roku zbudowano barak,w którym umieszczono część biur obozowej administracji.Znajdował się tu oddział raportowy tzw.„Rapportabtellung” i biuro przydziału pracy dla więźniów „Arbeitsainsatz”. Rejestrowano tu nowych więźniów ( karta rejestracyjna zdj. 18,19,20 ),którzy stali pod barakiem wiele godzin,bez względu na pogodę.Jednym ze sposobów „powitania” było wymierzenie 25 uderzeń batem na specjalnym stołku pokazanym na (zdj.21) zwanym „kozłem”...>>>

zdj.17_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

... karta rejestracyjna przyjęcia więźnia do obozu (przykładowe 3 karty na zdj.18,19,20)...>>>

zdj.18_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.19_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.20_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „ ”

... powitalny obozowy„kozioł” w budynku administracji...>>>

zdj.21_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...sześć pomieszczeń w tym baraku zajmowały cele zwane „bunkrami”. Cztery miały małe, okratowane okienka a dwie były zupełnie ciemne. Osadzenie w „bunkrze” o chlebie i wodzie lub w ogóle bez jedzenia stosowane było bardzo często np. za:złamanie regulaminu obozowego a w tym próbę ucieczki,szmugiel żywności,palenie podczas pracy,lenistwo. Nie było prawie więźnia,który nie poznałby tej kary.Trwała od 1 do 14 dni.Wielu więźniów zmarło w czasie przebywania w celi lub bezpośrednio po wyjściu z niej. W bunkrze przebywali też więźniowie skazani na karę śmierci bo i takie kary stosowano za przewinienia.  Eksponaty w baraku mogą obecnie się różnić ponieważ są zmieniane corocznie -jako wystawy czasowe...>>>

zdj.22_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...w jednym z pomieszczen baraku obozowej administracji umieszczono makietę  „KL Stutthof ”

zdj.23_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.24_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „ ”

...w obozie oprócz nielicznych baraków pozostało bardzo dużo fundamentów po nieistniejących . W tzw. „Nowym Obozie” nie ma ani jednego, tylko fundamenty....W takim drewnianym baraku mieścił się Häftlingskrankenbau/Krankenrevier(szpital obozowy). Zbudowano go w kwietniu 1940 roku (rozbudowywano baraki szpitalne jeszcze w 1943 r. i 1944r) .Zajmował specyficzne miejsce w strukturze organizacyjnej obozu a samo usytuowanie w pobliżu Krematorium miało swoją wymowę.Brak lekarstw(jedynie dobrze zaopatrzony w jodynę jako lekarstwo i papierowy bandaż służący za środek opatrunkowy),mieszanie zakaźnie chorych z pozostałymi,bardzo mała ilość personelu medycznego i bezwzględność w traktowaniu chorych przez SS-manów i niektórych pielęgniarzy powodowały masową śmiertelność dochodzącą do 50%. Zbyt długo leżących w rewirze lekarz SS przeznaczał na śmierć przez zastrzyk z fenolu w serce lub w Komorze Gazowej. Szpital miał dwa oddziały: chirurgiczny i wewnętrzny.
...Szpital dla więźniów – (Krankenbau). Zwany był: Krankenbau, Häftlingskrankenbau, Häftlingsrevier, a przez więźniów rewirem. Mieścił się on w Starym Obozie i składał się z izby przyjęć, ambulatorium, gdzie przyjmowano chorych więźniów, sali operacyjnej oraz właściwego szpitala, podzielonego na oddziały: wewnętrzny, chirurgiczny, zakaźny, gruźliczy. W skład personelu Krankenbau wchodzili SS-mani-lekarze oraz przeszkoleni sanitariusze nadzorujący pracę więźniów również zatrudnionych w szpitalu. Wielu SS-manów było odpowiedzialnych za uśmiercanie chorych poprzez zastrzyki dosercowe, jak również topienie w wannach łaźni szpitalnej. Podlegali oni szefowi administracyjnemu szpitala, którym od grudnia 1939 do 7 sierpnia 1944 był SS-Hauptscharführer Otto Haust, od 11 lipca 1944 do 1945 SS-Unterscharführer Gottlieb Schmidt. Szefowi administracyjnemu podlegał cały zatrudniony w szpitalu personel więźniarski: lekarze, sanitariusze, pisarze, fryzjer, palacz. Bezpośrednią opiekę nad chorymi sprawowali więźniowie-lekarze oraz sanitariusze. Pisarze prowadzili dokumentację szpitalną oraz potrzebną statystykę.
 ...Kierownikiem wydziału V- medycznego był naczelny lekarz obozu używający także tytułu: I Lagerarzt. Podlegał on w sprawach organizacyjnych komendantowi obozu, w sprawach fachowych zaś wydziałowi sanitarnemu Inspektoratu D III. Stąd otrzymywał lekarstwa i sprzęt, a także wytyczne odnośnie działalności sanitarnej w obozie. Wydział ten kierował także personel lekarski i sanitarny do Stutthofu. Jak świadczą dokumenty, właśnie z Inspektoratu naczelny lekarz obozu otrzymywał zezwolenie na uśmiercanie w komorze gazowej słabych i chorych więźniów.
Do obowiązków lekarza obozu oprócz prac administracyjnych, należało kierowanie działalnością poszczególnych komórek szpitala obozowego. Odpowiadał on za stan sanitarny obozu, czuwał nad stanem zdrowia załogi SS-mańskiej. Czasami też przyjmował chorych więźniów, leczył i operował, wizytował szpital dla więźniów, przeprowadzał selekcje, kierując słabych i chorych do komory gazowej. Był obecny w czasie wszystkich egzekucji na terenie Stutthofu. Najczęściej też podpisywał akty zgonu więźniów.
W skład wydziału V wchodziły: apteka, która zaopatrywała szpital obozowy w lekarstwa, a także szpital dla SS, krematorium, komora gazowa i szpital dla więźniów...>>>

zdj.25_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...na zdjęciu sala operacyjna. W warunkach aseptycznych.przy pomocy prymitywnych narzędzi/instrumentów lekarze SS przeprowadzali skomplikowane operacje.Większość takich zabiegów kończyła się śmiercią . Lekarz,który stwierdził ,że któryś z więźniów nie rokuje nadziei na szybkie wyleczenie od razy stosował dosercowy zastrzyk fenolu.Naczelnym lekarzem KL Stutthof  był SS-Hauptsturmführer dr Otto Heidl (28 kwietnia 1942 – 4 kwietnia 1945)...>>>

zdj.26_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...sala opatrunkowa.Na ciężkie rany i schorzenia stosowano jedynie jodynę i papierowy bandaż.Bez znieczulenia przeprowadzano poważne zabiegi...>>>

zdj.27_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...łaźnia obozowa dla więźniów żydowskich....

zdj.28_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.29_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „ ”

...  łaźnia w rewirach dla więźniów niemieckich , jakże inna od łaźni w barakach żydowskich ..... lekarze SS prowadzili selekcję wśród chorych, których uśmiercano zastrzykami dosercowymi z fenolu, topiono w wannach m.in. takich jak na zdjęciu lub poddawano eksperymentom. W latach 1942–1945 dopuszczono do rozwoju epidemii tyfusu plamistego i brzusznego, w wyniku których zmarło w obozie kilkanaście tysięcy więźniów...>>>

zdj.30_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.31_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „ ”

...izba nocna z lat1942-1945. Więzień o nr 103257 Zygmunt LETKI wspomina: zaprowadzono nas do bloku 14 ,sala B.Spaliśmy tam po trzech na piętrowej pryczy. A w końcu grudnia 1944 r. było nas już po czterech. Spaliśmy na siedząco ,bo nie było miejsca do leżenia. Noc nie była okresem odpoczynku a rano pędzono nas do ciężkiej pracy. /.../Najgorsze były apele wieczorne. Staliśmy niejednokrotnie po kilka godzin w samych tylko pasiakach ,bez ruchu . Po każdym takim apelu pod blokiem leżało kilku ,a nierzadku kilkunastu kolegów ,dla których apel był ostatnią chwilą życia...>>>

zdj.32_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” -izba nocna.

zdj.33_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.34_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.35_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.36_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

...XX wiek w historii to czas największych tragedii wywołanych systemami totalitarnymi.Papież Jana Paweł II podczas IV pielgrzymki do Polski wyniósł do godności błogosławionych wszystkich polskich męczenników z okresu II wojny światowej. Katoliccy księża i siostry zakonne umierali w KL Dachau,kl Sachsenhausen,Auschwitz-Birkenau i również tu w KL Stutthof. 3 września 1939 r.na teren przyszłego obozu przywieziono grupę około 100 gdańskich księży. Umierali nieraz z własnego wyboru min.zmarła s. Julia Stanisława Rodzińska,która w czasie epidemii tyfusu została opiekunką chorych żydówek w bloku XXX noszącym nazwę „wykańczalnią”...Polscy księża prowadzący działalność duszpasterską w diecezji gdańskiej na terenie Wolnego Miasta Gdańska ponieśli śmierć w lasach stutthofskich. Na światowej liście męczenników II wojny światowej znaleźli się również litewscy więźniowie KL Stutthof: ks.A.Lipniunas [ Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, aresztowany przez Niemców 16.03.1943, za otwarte napominanie kradnących własność żydowską i uczestniczących w aktach gwałtu przeciw Żydom. Przetrzymywany w więzieniu w Kownie. Stamtąd zesłany — z wyrokiem śmierci — do obozu koncentracyjnego KL Stutthof. 25.01.1945 zagnany w „marszu śmierci” do Pucka. Tu doczekał 12.03.1945 nadejścia wojsk rosyjskich. Totalnie wycieńczony zmarł wkrótce potem w zatłoczonym szpitalu na tyfus, którym zaraził się wcześniej.], inż Antanas Sapalas .Zmarli oni w czasie marszu śmierci w Pucku 1945r. nie sposób wymieniać tutaj wszystkich .W przyszłości mogą ujawnić się kolejne osoby,które spośród 110 tysięcy więźniów KL Stutthof zasłużyły na godność Błogosławionych Męczenników Obozy Stutthof...>>>

zdj.37_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.38_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.39_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „ ”

... nieliczne obiekty, które można zobaczyć, lecz jest bardzo dużo nieistniejących pozostających jako fundamenty.Miejsca z fundamentami można zobaczyć dokładniej na zdjęciu 10 (plansza) ..>>>

zdj.40_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”

zdj.41_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

zdj.42_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

zdj.43_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

...pozostałość,fundamenty obozu żydowskiego...>>>

zdj.44_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...krematorium ,komora gazowa a w głębi widoczne wagony kolei wąskotorowej ,ostatniego przystanku kolejowego więźniów...>>>

zdj.45_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...krematorium (jeden z trzech pieców znajdujących się na terenie obozu) uruchomiono w sierpniu 1942 r. Początkowo umieszczone było pod drewnianą wiatą. Był to piec metalowy opalany mazutem. Na przełomie 1942/1943r. niemiecka firma „Kori” zainstalowała dodatkowe dwa ceglane piece opalane koksem. Całość obudowano drewnianym barakiem a ten spłonął pod koniec 1944r. W nowo wybudowanym były też pomieszczenia gdzie wykonywane były egzekucje na chorych żydówkach ,strzelając w potylicę. Prochy z pieców krematoryjnych wysypywano do wykopanego nieopodal dołu. Pod koniec kwietnia 1945r. budynek częściowo zniszczyli uciekający SS-mani....... W latach 50-tych XX wieku został odbudowany i przeznaczony na cele wystawiennicze....................Pomiędzy krematorium i komorą gazową ustawiono Krzyż Pamięci Męczeństwa Chrześcijan w KL Stutthof. Miejsce ustawienia krzyża nawiązuje do pierwszej odprawionej w 1947 r. mszy...>>>

zdj.46_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

zdj.47_autor zdjęcia:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

...pierwszy ceglany piec opalany koksem ,niemieckiej firmy „Kori”.Ciała ofiar z lat 1939–1942 chowano w Gdańsku, na ► cmentarzu na Zaspie, od września 1942 rok palono w piecach krematoryjnych oraz dodatkowo od końca grudnia 1944 do maja 1945 na stosie całopalnym usytuowanym za Nowym Obozem, w niedalekiej odległości od nowej kuchni. ..>>>

zdj.48_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

...drugi ceglany piec opalany koksem ,niemieckiej firmy „Kori”...>>>

zdj.49_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

...W lecie 1942 przysłano do obozu piec krematoryjny opalany olejem. Ustawiono go po stronie wschodniej baraku szpitala...........na zdjęciu piec metalowy opalany mazutem, ten spod drewnianej wiaty.Piec spalał w ciągu 45 minut 5-6 zwłok a zużywał do tego 5 litrów oleju...>>>

zdj.50_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

zdj.51_autor zdjęcia:henkosz


...Muzeum „KL Stutthof ” .

...dwa piece krematoryjne, z których jeden spalał w ciągu 45 minut 7-8 zwłok.
zdj.52_autor zdjęcia:, opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...gablota ,w której pokazano puszkę po gazie „Cyklon B ”(oryginał) ,obok (małe ,białe kuleczki)atrapa gazu.W głębi za puszką, urywek z sentencji wyroku na zbrodniarzach ze Stutthofu m.in. Otto Knotta. Otto Knott ,przeszedł szkolenie w obozach Oranienburg,Majdanek. Został skierowany do Stutthofu, gdzie pełnił służbę w latach 1942-1944  jako sanitariusz SS.Jego głównym obowiązkiem było dokonywanie selekcji i wrzucanie Cyklonu B ("Cyklon B" to granulowana ziemia okrzemkowa nasycona cyjanowodorem,która uwalniała ten silnie trujący związek chemiczny po wyjęciu ze szczelnych pojemników."Cyklon A" produkowano również w stanie ciekłym ,w którym cyjanowodór był uwalniany w wyniku reakcji chemicznej cyjanomrówczanu z wodą ) ...>>>

zdj.53_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

...na papierowej okleine puszki widnieje nazwa niemieckiego konsorcjum DEGESCH (Deutsche Gesellschaft für Schädlingsbekämpfung GmbH) . Cyklon B został wynaleziony przez Fritza Habera, niemieckiego chemika, noblistę z 1918, który ze względu na swoje żydowskie pochodzenie musiał emigrować z Niemiec w 1933...>>>

zdj.54_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ” - komora gazowa.

...Wybudowano ją w połowie 1943 roku .Początkowo służyła do dezynfekcji odzieży. Od czerwca do października 1943r. stała się miejscem straceń. Uśmiercając w niej gazem,cyklonem B w ramach tzw. akcji „Sonderbehandlung” niezdolnych do pracy żydów,grupy polskich partyzantów z białostocczyzny i 77 inwalidów-radzieckich więźniów wojennych ,przysłanych z obozu jenieckiego w Czarnem.Pod koniec czerwca 1944 roku uśmiercono członków podziemnych organizacji pochodzących z Warszawy z transportu z Pawiaka, ponadto działaczy z Pomorza . Komora gazowa wchodziła w skład wydziału V obozu  i dotyczyła tzw.działalności sanitarnej w obozie.Z Inspektoratu ,naczelny lekarz obozu otrzymywał zezwolenie na uśmiercanie w komorze gazowej słabych i chorych więźniów...>>>

[ze wspomnień jednego z więźniów obozu]Po przeprowadzonej selekcji grupa 300 takich spędzana była po kolacji przed kantynę i ładowana na zwykły wózek drewniany,często w obecności członków rodziny, a stojący tuż obok ojciec nie mógł ratować syna czy brat brata.Ładowane na wózek ofiary były już tak słabe,że bez protestu pozwalały się wieźć do „rzeźni”

zdj.55_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...dla sześćdzisięciu pięciu tysięcy osób był to ostatni przystanek.Oryginalne inne nazwy tego obozu : 
 • Zivilgefangenenlager Stutthof – Obóz Jeńców Cywilnych Stutthof
 • Gefangenen-Sammellager Stutthof – Zbiorczy Obóz Jeńców Stutthof
 • Konzentrationslager Stutthof – Obóz koncentracyjny Stutthof
 • Gefangenenlager Stutthof – Obóz Jeńców Stutthof..>>>

zdj.56_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” .

...wagony ustawiono jak na zdj.47...>>>

zdj.57_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...pomnik Monument Walki i Męczeństwa w KL Stutthof  ۞ .Konzentrationslager Stutthof przeszedł do historii jako pierwszy i najdłużej istniejący hitlerowski obóz masowej zagłady ludności na terenach leżących w granicach dzisiejszej Polski. Działał od 2 września 1939 roku – początkowo jako obóz jeńców cywilnych - do 9 maja 1945 roku. Z rąk nazistów życie straciło w nim ok. 65 tys. więźniów pochodzących z 26 krajów. Muzeum martyrologiczne, upamiętniające ofiary hitlerowskich zbrodni, powstało w oddalonym od Gdańska o 35 km Sztutowie w roku 1962. Sześć lat później, 12 maja, na terenie byłego obozu miała miejsce uroczystość odsłonięcia monumentalnego pomnika Walki i Męczeństwa zaprojektowanego przez Wiktora Tołkina, rzeźbiarza i architekta związanego przez kilkadziesiąt lat z Gdańskiem, żołnierza Armii Krajowej więzionego w latach 1942-44 w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Zmarły w Gdańsku artysta jest również autorem pomnika Walki i Męczeństwa wzniesionego na terenie byłego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Monument w Sztutowie powstawał pod okiem Tołkina przez dwa i pół roku. Jako jeden z pierwszych polskich pomników został wykonany w betonie. - Wiktor Tołkin zastosował tutaj taką samą technologię, jaką posłużył się przy budowie pomnika Zaślubin Polski z Morzem w Kołobrzegu. Koszt wykonania betonowego monumentu był kilkakrotnie niższy aniżeli budowa pomnika z tradycyjnych materiałów, takich jak granit czy piaskowiec. Nie obyło się oczywiście bez kontrowersji. Dyskutowano, czy materiał będzie wystarczająco trwały i czy artysta odda w nim w sposób sugestywny to, co przez zaprojektowaną przez siebie rzeźbę chciał wypowiedzieć. Były głosy, że w kamieniu rzeźba może być wykonana bardziej precyzyjnie – wspominał kilka lat po odsłonięciu pomnika Edmund Benter, ówczesny szef zespołu administracyjno-gospodarczego Muzeum Stutthof. Symbol pamięci o tysiącach pomordowanych składa się dwóch części: poziomego bloku, długiego na 48 metrów, pokrytego płaskorzeźbami o tematyce martyrologicznej, z wbudowanym w ścianę relikwiarzem, w którym złożone zostały prochy pomordowanych i spalonych na stosie całopalnym więźniów Stutthofu oraz 11-metrowej wysokości akcentu pionowego, wyrażającego ducha oporu i wolę zwycięstwa. Oba symbole połączył płaski kurhan. W uroczystości odsłonięcia pomnika 12 maja 1968 r. uczestniczyły tysiące mieszkańców Pomorza. Wśród najważniejszych dostojników partyjnych byli m.in. sekretarz KC Zenon Kliszko, minister spraw wewnętrznych Mieczysław Moczar i I sekretarz KW PZPR w Gdańsku Stanisław Kociołek. - Z głośników rozlegały się głosy byłych więźniów, którzy w godzinnym programie relacjonowali wydarzenia z tamtych lat. O godz. 12 przy dźwiękach hymnu narodowego opadła z części pionowej pomnika flaga narodowa. Społeczeństwo polskie otrzymało jeszcze jeden artystyczny wyraz pamięci tragicznych wydarzeń lat wojny i okupacji – wspominał po latach Edmund Benter. Co ciekawe, pomnik wznoszony ze środków Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy oraz pochodzących z czynów społecznych, już w trakcie realizacji podrożał – z zakładanych początkowo blisko 3 mln zł do ponad 5,5 mln zł. Wzrost ceny był efektem zmian podwyższających wysokość bloku poziomego, jakich już po rozpoczęciu budowy dokonał w projekcie Wiktor Tołkin. Fundatorzy pokryli także koszty wykupu prywatnej działki, wartej ponad pół miliona złotych. 11.05.2014 /.
więcej o pomniku dowiesz się  na https://stutthof.org/projekty/zeszyty/2/5.pdf...>>>

zdj.58_autor zdjęcia:henkosz  a opis: KFP-  Agencji Kosycarz Foto Press  

...Muzeum „KL Stutthof ” -Monument Walki i Męczeństwa w KL Stutthof.

 ...w głębi za pomnikiem widoczne częściowo budynki po byłych Zakładach Gospodarczych (SS-Witschaftsbetribe).
Deutsche Ausrüstungswerke (DAW)  – (niemieckie zakłady zbrojeniowe) utworzyły swą filię w Stutthofie 1 stycznia 1942 na bazie istniejących warsztatów. Były to warsztaty: krawiecki, kuśnierski, tkacki, szewski, rymarski, ślusarski, reperacji broni, reperacji rowerów.W każdym z tych warsztatów pracowali więźniowie obozu...>>>

zdj.59_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ” -Monument Walki i Męczeństwa w KL Stutthof.

...widok od strony:krematorium,komory gazowej...>>>

zdj.60_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”.

...Fragment pionowy pomnika. Wysokość 11m. Wyrażał ducha oporu więźniów,symbol przetrwania i wolę zwycięstwa...>>>

zdj.61_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”.

...wykuty napis na tej części pomnika to:
„ DLA
LUDZI
LOS TEN
W SZALEŃSTWIE
I NIENAWIŚCI
ZGOTOWAŁ
NARODOM
HITLERYZM
1 IX1939   9 V1945” ...>>>

zdj.62_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”.

...Fragment poziomej części pomnika. Długość tej części to 48 m. Tu z wykutym napisem:
„LOS NASZ DLA WAS
PRZESTROGĄ MA BYĆ
NIE LEGENDĄ” ...>>>

zdj.63_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”.

...inny fragment poziomej części pomnika z napisem:
„PAMIĘTAMY.
OSKARŻAMY,
PRZESTRZEGAMY” ...>>>

zdj.64_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”.

zdj.65_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „KL Stutthof ”.

...boczna ściana (widoczna od strony krematorium zdj.60)-wyryto znaki narodowości i numery więźniów ...>>>

zdj.66_autor zdjęcia i opis:henkosz

...Muzeum „ ”

...wyjście na parking samochodowy, drogą obok obozu żydowskiego...>>>

zdj.67_autor zdjęcia i opis:henkosz

✫❉༻❉༺❉ ✫ ༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫ ༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫

                                          ZDJĘCIA I WIADOMOŚCI Z "GOOGLE"
                                                          DOT. KL  STUTTHOF

zdj.68-Muzeum Stutthof w Sztutowie.



Stary obóz 1941r.

zdj.69-Muzeum Stutthof w Sztutowie.

zdj.70-Muzeum Stutthof w Sztutowie.

zdj.71-Muzeum Stutthof w Sztutowie.

zdj.72-Muzeum Stutthof w Sztutowie.

zdj.73-Muzeum Stutthof w Sztutowie.

...Procesy załogi Stutthofu – to cztery duże procesy członków załogi niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof przed sądami polskimi oraz kilka procesów pojedynczych członków załogi obozu przed sądami innych państw (zwłaszcza RFN). W sumie osądzono niewielki procent zbrodniarzy z liczącej 2 tys. ludzi załogi Stutthofu. Przed sądami stanęli nie tylko członkowie SS, lecz także niemieckie nadzorczynie oraz więźniowie funkcyjni (kapo i sztubowi). Zarzuty obejmowały udział w zamordowaniu ok. 60 tys. ludzi zarówno w obozie głównym, jak i w podobozach Stutthofu (w szczególności przez masowe rozstrzeliwanie, gazowanie, głodzenie, maltretowanie więźniów czy ich zabijanie zastrzykami fenolu).

Wyrok Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku: ( I Proces)

    Johann Pauls – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Gerda Steinhoff – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)[na zdjęciu poniżej]
    Wanda Klaff – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)[na zdjęciu poniżej]
    Jenny-Wanda Barkmann – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)[na zdjęciu poniżej]
    Ewa Paradies – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Elisabeth Becker – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)[na zdjęciu poniżej]
    kapo Józef Reiter – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    kapo Wacław Kozłowski – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    kapo Jan Breit – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    kapo Franciszek Szopiński – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    kapo Tadeusz Kopczyński – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Erna Beilhardt – 5 lat pozbawienia wolności[na zdjęciu poniżej]
    sztubowy Kazimierz Kowalski – 3 lata pozbawienia wolności

proces w Gdańsku (I rząd od lewej: Elisabeth Becker, Gerda Steinhoff, Wanda Klaff; II rząd od lewej: Erna Beilhardt, Jenny Wanda Barkmann)

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku:( II Proces)

    Theodor Meyer – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Ewald Foth – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Karl Eggert – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Paul Wellnitz – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Hans Rach – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Fritz Peters – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Kurt Dietrich – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Albert Paulitz – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Karl Zurell – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    kapo Alfred Nikolaysen – śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
    Erich Thun – dożywotnie pozbawienie wolności
    Wilhelm Vogler – 15 lat pozbawienia wolności
    Eduard Zerlin – 12 lat pozbawienia wolności
    Adolf Grams – 10 lat pozbawienia wolności
    Werner Wöllnitz – 10 lat pozbawienia wolności
    Emil Wenzel – 10 lat pozbawienia wolności
    Oskar Gottchau – 10 lat pozbawienia wolności
    Josef Wennhardt – 8 lat pozbawienia wolności
    Karl Reger – 8 lat pozbawienia wolności
    Martin Stage – 8 lat pozbawienia wolności
    Adalbert Wolter – 8 lat pozbawienia wolności
    Johannes Görtz – 8 lat pozbawienia wolności
    Hugo Ziehm – 3 lata pozbawienia wolności
    Walter Englert – 3 lata pozbawienia wolności

oskarżeni w drugim procesie. Stoją od lewej: Hans Rach, Fritz Peters, Albert Paulitz, Ewald Foth i Theodor Meyer

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku:(III Proces)
Tym razem na ławie oskarżonych, w procesie toczącym się przed Sądem Okręgowym w Gdańsku od 5 do 10 listopada 1947, zasiadło 20 esesmanów. Proces trwał jedynie 6 dni i w jego wyniku za winnych uznano 19 oskarżonych. Nie zapadł jednak tym razem żaden wyrok śmierci (oskarżonych skazano na kary od 12 do 3 lat więzienia).


    Karl Meinck – 12 lat pozbawienia wolności
    Gustav Eberle – 10 lat pozbawienia wolności
    Otto Schneider – 10 lat pozbawienia wolności
    Otto Welke – 10 lat pozbawienia wolności
    Willy Witt – 10 lat pozbawienia wolności
    Adolf Klaffke – 10 lat pozbawienia wolności
    Erich Jassen – 10 lat pozbawienia wolności
    Heinz Löwen – 5 lat pozbawienia wolności
    Johann Lichtner – 5 lat pozbawienia wolności
    Ernst Thulke – 5 lat pozbawienia wolności
    Alfred Tissler – 5 lat pozbawienia wolności
    Erich Stampniok – 5 lat pozbawienia wolności
    Hans Möhrke – 4 lata pozbawienia wolności
    Richard Timm – 4 lata pozbawienia wolności
    Nikolaus Dirnberger – 4 lata pozbawienia wolności
    Harry Müller – 4 lata pozbawienia wolności
    Friedrich Tessmer – 4 lata pozbawienia wolności
    Johann Sporer – 4 lata pozbawienia wolności
    Nikolai Klawan – 3 lata pozbawienia wolności
    Hans Tolksdorf – uniewinniony

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku:(IV Proces)

    Willi Buth – dożywotnie pozbawienie wolności
    Albert Weckmüller – 15 lat pozbawienia wolności
    Kurt Reduhn – 10 lat pozbawienia wolności
    Horst Köpke – 10 lat pozbawienia wolności
    Rudolf Berg – 10 lat pozbawienia wolności
    Josef Stahl – 10 lat pozbawienia wolności
    Fritz Glawe – 10 lat pozbawienia wolności
    Emil Lascheit – 10 lat pozbawienia wolności
    Hermann Link – 5 lat pozbawienia wolności
    Waldemar Henke – 5 lat pozbawienia wolności
    Martin Pentz – 5 lat pozbawienia wolności
    Johann Pfister – 5 lat pozbawienia wolności
    Johannes Wall – 5 lat pozbawienia wolności
    Gustav Kautz – 5 lat pozbawienia wolności
    Erich Mertens – 5 lat pozbawienia wolności
    Christof Schwarz – 3 lata pozbawienia wolności
    Anton Kniffke – 3 lata pozbawienia wolności
    Richard Akolt – 3 lata pozbawienia wolności
    Walter Ringewald – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Richard Wohlfeil – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Gustav Brodowski – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Johann Wrobel – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Ernst Knappert – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Bernard Eckermann – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Leopold Baumgartner – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    Emil Paul – 7 miesięcy pozbawienia wolności
    kapo Franz Spillmann – uniewinniony

Inne procesy członków załogi Stutthofu

W Polsce skazano jeszcze 2 członków załogi obozu. W 1949 sąd w Toruniu skazał Hansa Jacobi (komendanta podobozów wchodzących w skład tzw. Baukommando Weichsel) na 3 lata pozbawienia wolności, a w 1953 sąd w Gdańsku esesmana Hansa Bielawę na 12 lat pozbawienia wolności.

Kilka procesów zbrodniarzy ze Stutthofu odbyło się przed sądami zachodnioniemieckimi. Drugi komendant obozu, Paul Werner Hoppe, został skazany w 1955 przez sąd w Bochum na karę 5 lat i 3 miesięcy więzienia. W 1957 odbyła się jednak rozprawa rewizyjna Hoppego i tym razem skazano go na 9 lat pozbawienia wolności. W 1955 rozpoczęto śledztwo i aresztowano Otto Heidla (zbrodniczego naczelnego lekarza Stutthofu). Popełnił on następnie samobójstwo w więzieniu. W 1957 przed sądem stanął Otto Knott (sanitariusz SS, współodpowiedzialny m.in. za mordowanie więźniów w komorach gazowych i zabijanie ich zastrzykami fenolu). Knott skazany został na 3 lata i 3 miesiące więzienia. Wreszcie w 1964 odbył się proces w Tybindze, a na ławie oskarżonych zasiedli Otto Haupt (członek Wydziału Politycznego obozu), Bernard Lüdtke i, ponownie, Otto Knott. Wymierzone kary ponownie były znacznie niższe od tych żądanych przez prokuratora. Haupta skazano na 12 lat pozbawienia wolności, Lüdtke na 8 lat, a Knotta uniewinniono. Na procesach w RFN nie było świadków z Polski.

Oprócz tego kilkunastu członków załogi Stutthofu stanęło przed sądami za zbrodnie popełnione w innych obozach koncentracyjnych. Wśród nich pierwszy komendant Max Pauly. Został on skazany w procesie załogi Neuengamme przez Brytyjski Trybunał Wojskowy na śmierć i stracony w 1946.

Przechowalnia linków do innych albumów.

✫❉༻❉༺❉ ✫ ༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫ ༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫༻❉༺❉༻❉༻༺❉༻❉༺❉ ✫

Album.8 - https://henkoszvi.pl.tl/Ksi%26%23261%3B%26%23380%3B.htm    zdj.53 jest link:https://www.youtube.com/watch?v=mHX_GQPtKH0&t=23s                        powinien być: https://www.youtube.com/watch?v=mHX_GQPtKH0



Album.10 - https://henkoszixms.pl.tl/Mst%F3w.htm           zdj.26 w opisie od słów jest {Marian,Leon Kantor-Mirski ur.22 czerwca 1884 w Hohenbach, niemieckiej kolonii w Czermienie w okolicach Mielca, zm.18 marca 1942 w Auschwitz-Birkenau) –nauczyciel ,urzędnik, legionista , publicysta, badacz historii historii Zagłębia Dąbrowskiego, społecznik, ojciec ojciec Tadeusza Kantora , kapitan administracji Wojska Polskiego.} powinno być: {Marian,Leon Kantor-Mirski ur.22 czerwca 1884 w Hohenbach, niemieckiej kolonii w Czermienie w okolicach Mielca, zm. 18 marca 1942 w Auschwitz-Birkenau - nauczyciel ,urzędnik, legionista, publicysta ,badacz historii Zagłębia Dąbrowskiego, społecznik, ojciec Tadeusza Kantora , kapitan administracji Wojska Polskiego.}




Album.13 - https://henkoszxvipo.pl.tl/Podborsko-.-%7E-.-01.htm     zdj.25 link:https://www.youtube.com/watch?v=eKm1CTQSJCg
                                                                                                      niedostępny z powodu roszczeń autorskich "Podróżnik w czasie".




Album.14-  https://henkoszsiexiv.pl.tl/Siedlec_Przepro%26%23347%3Bna-G%F3ra.htm   Strona startowa zdjęcie z albumem Polska Moim Obiektywem  -  Błędnie napisano POLSKA MIOM OBIEKTYWEM.
Ten sam błąd występuje na stronie głównej albumu. Powinno być:POLSKA MOIM OBIEKTYWEM

Album.15- https://henkoszv.pl.tl/Sucha.htm                   zdj.16 jest w podpisie m.in.link do filmu:"Gdzie jest generał" https://www.cda.pl/video/1216545bf i do filmu "Fabryka zła"https://www.youtube.com/watch?v=j_5zwGUJFE4      obecnie oba linki są niedostępne pierwszy z powodu:      Materiał na który wskazywał ten link został usunięty przez właściciela praw autorskich lub Administratora!drugi:  Ten film jest już niedostępny, ponieważ powiązane z nim konto YouTube zostało usunięte.




Album.20 - https://henkosziii.pl.tl/Frydlant.htm           zdj.003 jest link:https://www.youtube.com  a/watch?v=2Z_BCrkA36o&t=                                                                                                             powinien być:https://www.youtube.com/watch?v=2Z_BCrkA36o&t

                                                                                         zdj.010 w opisie jest:tu zakupiłem sobie,jak z każdego    odwiedzanego przeze mnie miejsca,pamiątkowy numizmat  (prawa dolna część zdjęcia).Wszystkie zakupy można było dokonać tylko za gotówkę (korony),gdyż w sklepie nie posiadali terminala do opłat kartą kredytową...>>>/zdj.2 
powinno być:tu zakupiłem sobie ,jak i z każdego odwiedzanego przeze mnie miejsca,pamiątkowy numizmat (prawa dolna część zdjęcia).Wszystkie zakupy można było dokonać tylko za gotówkę (korony),gdyż w sklepie nie posiadali terminala do opłat kartą kredytową...>>>/zdj.2